اخذ استاندارد ایزو 17025 برای آزمایشگاه ها و مراکز کالیبراسیون یکی از مراحل مهم در تضمین کیفیت نتایج و خدمات آزمایشگاهی به شمار می رود. این استاندارد به ویژه برای آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون ضروری است، زیرا تأیید صلاحیت آنها نشان دهنده قابلیت اجرای آزمون ها با دقت و صحت بالا و همگام با استانداردهای جهانی است.
این مقاله از ثبت ایزو به بررسی جامع هزینه گواهینامه ایزو 17025، مراحل مختلف و فاکتورهای مؤثر بر هزینه ها پرداخته و در ادامه، به جزئیات مراحل دریافت گواهینامه از مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران (NACI) و دیگر AB ها نیز اشاره خواهد شد.
استاندارد ایزو 17025 چیست و چرا مهم است؟
استاندارد ایزو 17025 که با عنوان کامل ISO/IEC 17025 – General requirements for the competence of testing and calibration laboratories شناخته می شود، استانداردی بین المللی برای آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون است. این استاندارد، الزامات لازم برای صلاحیت آزمایشگاه ها در اجرای آزمون ها و فرآیندهای کالیبراسیون را مشخص می کند و به عنوان گواهی نامه ای معتبر در سطح جهانی به رسمیت شناخته می شود. آزمایشگاه های دارای گواهینامه ایزو 17025 می توانند نتایج آزمون ها و خدمات خود را به صورت بین المللی به رسمیت بشناسند، زیرا این نتایج به دلیل مطابقت با استانداردهای دقیق و قابل اعتماد ارزیابی شده اند.
مراحل اخذ گواهینامه ایزو 17025 برحسب قیمت ها
فرآیند اخذ گواهینامه ایزو 17025 شامل مراحل مختلفی است که هرکدام به هزینه ها و تعهدات خاصی نیاز دارند. در ادامه، به مراحل اصلی این فرآیند و هزینه های مرتبط با آنها پرداخته می شود:
مرحله 1: پیش نیازها و آمادگی اولیه
آماده سازی آزمایشگاه برای اخذ گواهینامه ایزو 17025 مستلزم انجام برخی پیش نیازها است. این مرحله معمولاً شامل آماده سازی سیستم های مدیریت کیفیت، تعیین و مستندسازی فرآیندهای داخلی و آموزش پرسنل آزمایشگاه در راستای استاندارد ایزو 17025 می شود. در بسیاری از موارد، استخدام یک مشاور ایزو 17025 که در زمینه مستندسازی و اجرای استاندارد تخصص دارد، ضروری است. هزینه های این مرحله ممکن است از 10 میلیون تا 50 میلیون تومان بسته به نوع خدمات مشاور، تعداد پرسنل و میزان مستندات موردنیاز متغیر باشد.
مرحله 2: ارزیابی و ممیزی اولیه
پس از انجام مراحل آمادگی، آزمایشگاه برای ارزیابی و ممیزی اولیه آماده می شود. این ممیزی به طور معمول توسط یک سازمان اعتباربخشی یا AB (Accreditation Body) انجام می شود که می تواند شامل مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران (NACI) یا سایر سازمان های بین المللی معتبر باشد. در این مرحله، آزمایشگاه باید ثابت کند که توانایی انجام آزمون ها و کالیبراسیون های خود را با دقت و صحت بالا و مطابق با استانداردهای ایزو 17025 دارد.
مرحله 3: پرداخت هزینه های اعتباربخشی به NACI
اگر آزمایشگاه به عنوان AB، مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران (NACI) را انتخاب کند، هزینه های اعتباربخشی به NACI در دو مرحله پرداخت می شود:
- هزینه های ارزیابی و بررسی اولیه: این هزینه ها شامل بررسی اولیه مستندات، ممیزی و ارزیابی توسط کارشناسان NACI است. بسته به تعداد آزمون ها و تجهیزات کالیبراسیون، هزینه این مرحله معمولاً بین 5 تا 7 میلیون تومان است. هرچه تعداد تجهیزات کالیبراسیون و تعداد آزمون های مورد بررسی بیشتر باشد، هزینه ها نیز افزایش خواهد یافت.
- هزینه های ممیزی و ارزیابی نهایی: پس از انجام بررسی های اولیه، در صورت تأیید مستندات و روند اجرایی، آزمایشگاه می تواند وارد مرحله نهایی ممیزی شود. این هزینه ها معمولاً به عنوان هزینه های ممیزی نهایی و تأیید نهایی اخذ می شوند. هزینه این مرحله نیز بین 5 تا 10 میلیون تومان متغیر است، اما در برخی موارد بسته به پیچیدگی و گستردگی آزمایشگاه ممکن است افزایش یابد.
فاکتورهای مؤثر بر هزینه گواهینامه ایزو 17025
هزینه های مرتبط با اخذ گواهینامه ایزو 17025 به عوامل متعددی بستگی دارد که در زیر به برخی از مهم ترین آنها اشاره شده است:
- نوع آزمایشگاه (آزمون یا کالیبراسیون): آزمایشگاه های کالیبراسیون و آزمون هر دو می توانند گواهینامه ایزو 17025 دریافت کنند، اما هزینه ها ممکن است بسته به نوع فعالیت متفاوت باشد. به عنوان مثال، هزینه های کالیبراسیون معمولاً به دلیل نیاز به تجهیزات خاص و دقیق تر، بالاتر از هزینه های آزمون است.
- تعداد تجهیزات و حجم کار: هرچه تعداد تجهیزات آزمایشگاهی و حجم کاری بیشتر باشد، هزینه های اعتباربخشی و ممیزی افزایش می یابد. زیرا هر دستگاه نیاز به ارزیابی و کالیبراسیون دقیق دارد و فرآیند ممیزی برای تعداد زیاد تجهیزات پیچیده تر و زمان برتر است.
- موقعیت جغرافیایی: هزینه های سفر و اقامت برای ممیزین نیز ممکن است بسته به موقعیت جغرافیایی آزمایشگاه بر هزینه های نهایی تأثیر بگذارد، به ویژه اگر آزمایشگاه در مناطق دورافتاده و یا خارج از دسترس قرار داشته باشد.
- نیاز به مشاور: در بسیاری از موارد، آزمایشگاه ها نیاز به استخدام مشاوران تخصصی دارند که آنها را در زمینه مستندسازی، اجرای سیستم های مدیریت کیفیت و آماده سازی برای ممیزی یاری می دهند. این مشاوره ممکن است به صورت قراردادی و با توجه به حجم کار و میزان تجربه مشاور، از چند میلیون تا ده ها میلیون تومان هزینه داشته باشد.
- هزینه های آموزش پرسنل: آموزش پرسنل آزمایشگاه جهت آشنایی با استانداردهای ایزو 17025 و افزایش مهارت های فنی برای اجرای دقیق تر آزمون ها و کالیبراسیون ها نیز جزو هزینه های ضروری است. این آموزش ها می تواند توسط خود آزمایشگاه، شرکت های آموزشی یا مشاوران برگزار شود و هزینه آن نیز بستگی به تعداد پرسنل و محتوای آموزشی دارد.
هزینه های نگهداری و بازنگری های دوره ای
پس از اخذ گواهینامه ایزو 17025، آزمایشگاه باید استانداردها و فرآیندهای خود را به صورت دوره ای بازنگری و نگهداری کند. معمولاً اعتبار گواهینامه ایزو 17025 سه سال است، اما نیاز به ممیزی های نظارتی سالیانه و تأییدهای دوره ای دارد. هر ممیزی دوره ای توسط سازمان اعتباربخشی هزینه هایی دارد و معمولاً شامل ارزیابی مجدد توانمندی های آزمایشگاه است.
هزینه های تمدید و ممیزی های دوره ای
- ممیزی های نظارتی: در این ممیزی ها، سازمان اعتباربخشی به صورت سالیانه یا دو سال یک بار، عملکرد آزمایشگاه را ارزیابی می کند. هزینه هر ممیزی نظارتی بسته به حجم کار و تعداد تجهیزات ممکن است از 3 تا 6 میلیون تومان متغیر باشد.
- تمدید گواهینامه: پس از سه سال، آزمایشگاه باید گواهینامه خود را تمدید کند. این تمدید شامل یک ممیزی کامل مشابه فرآیند اولیه است و هزینه آن تقریباً به اندازه هزینه اخذ اولیه خواهد بود. تمدید گواهینامه ایزو 17025 معمولاً شامل ارزیابی کامل تمامی تجهیزات و فرآیندها است تا از صحت و دقت آنها اطمینان حاصل شود.
سایر هزینه ها
- هزینه های مستندسازی و مدارک: مستندسازی فرآیندها و تهیه مدارک الزامی برای اخذ ایزو 17025 نیز هزینه های جانبی به همراه دارد. این مستندات ممکن است شامل دستورالعمل ها، دستورالعمل های کالیبراسیون، فرم های ثبت و سایر مستندات مربوط به سیستم مدیریت کیفیت باشد.
- هزینه های کالیبراسیون تجهیزات: برای اخذ ایزو 17025، تمامی تجهیزات آزمایشگاه باید با دقت بالا کالیبره شوند. هزینه های کالیبراسیون بسته به نوع تجهیزات، حساسیت آنها و تعداد تجهیزات متغیر است و می تواند شامل مبالغ زیادی شود.
- هزینه های سفر و اقامت ممیزین: در مواردی که آزمایشگاه در موقعیت جغرافیایی دور از مرکز AB قرار داشته باشد، ممکن است نیاز به تأمین هزینه های سفر و اقامت ممیزین نیز باشد. این هزینه ها معمولاً بر عهده آزمایشگاه است.
اخذ ایزو 17025 ارزان قیمت از ثبت ایزو
هزینه اخذ گواهینامه ایزو 17025 به عوامل متعددی مانند نوع فعالیت آزمایشگاه، تعداد تجهیزات، نوع AB، موقعیت جغرافیایی و نیاز به مشاور بستگی دارد. این هزینه ها شامل مراحل مختلفی از آماده سازی اولیه تا ممیزی های نهایی، هزینه های اعتباربخشی و ممیزی های دوره ای می شود. به طور کلی، بسته به شرایط خاص هر آزمایشگاه، هزینه ها می تواند از چند میلیون تومان تا ده ها میلیون تومان متغیر باشد.
اخذ گواهینامه ایزو 17025 اگرچه هزینه بر است، اما باعث افزایش اعتبار آزمایشگاه و ایجاد اطمینان در مشتریان می شود و در بلندمدت منجر به افزایش درآمد و کاهش هزینه های غیرمستقیم ناشی از خطاهای آزمون و کالیبراسیون می گردد.
برای دریافت اطلاعات دقیق تر و مشاوره در زمینه هزینه ها و فرآیندهای مرتبط، می توانید با مشاوران ما در ثبت ایزو 02191017212 تماس تماس بگیرید یا به وب سایت sabtiso.com مراجعه کنید تا با بررسی شرایط خاص شرکت شما، بهترین مسیر را برای اخذ ایزو 17025 پیشنهاد دهند.
