استاندارد IFS FOOD چیست؟
استاندارد IFS FOOD به منظور ارزیابی کیفیت و ایمنی محصولات غذایی و رعایت الزامات قانونی در طول فرآیند تولید تا عرضه به بازار تدوین شده است. این استاندارد در سال 2003 برای صنایع غذایی، به ویژه در بازارهای آلمان و فرانسه معرفی شد و به مرور زمان، مورد تأیید بسیاری از کشورهای اروپایی و بین المللی قرار گرفت.
مزایای اخذ گواهینامه IFS FOOD
- ورود به بازارهای بین المللی: با داشتن گواهینامه IFS FOOD، شرکت ها می توانند به بازارهای مهم اروپا دسترسی یابند.
- افزایش اعتماد مشتریان: مشتریان به شرکت هایی که این گواهینامه را دارند، اعتماد بیشتری نشان می دهند.
- بهبود کیفیت و ایمنی: اخذ این استاندارد به شرکت ها کمک می کند تا سیستم های مدیریت کیفیت و ایمنی مواد غذایی خود را بهبود بخشند.
- رعایت الزامات قانونی: شرکت هایی که گواهینامه IFS FOOD دارند، به راحتی می توانند الزامات قانونی و مقررات بهداشتی مربوط به مواد غذایی را رعایت کنند.
مراحل اخذ گواهینامه IFS FOOD
برای اخذ گواهینامه IFS FOOD، مراحل مشخصی وجود دارد که باید به دقت طی شود:
- آماده سازی اولیه
در این مرحله، شرکت باید الزامات استاندارد IFS FOOD را به طور کامل درک کرده و یک برنامه عملیاتی جامع برای پیاده سازی آن تهیه کند. استفاده از مشاوران حرفه ای در این مرحله ضروری است تا شرکت بتواند فرآیندهای مدیریتی و تولیدی خود را بر اساس این استاندارد تنظیم کند.
- پیاده سازی الزامات
پس از درک کامل الزامات، شرکت باید این الزامات را در فرآیندهای تولید، بسته بندی، حمل ونقل و ذخیره سازی محصولات خود پیاده سازی کند. این الزامات شامل مواردی مانند بهداشت، ایمنی مواد غذایی، ردیابی محصولات و مدیریت کیفیت است.
- ممیزی داخلی
ممیزی داخلی برای اطمینان از اجرای صحیح استاندارد و شناسایی نقاط ضعف احتمالی در فرآیندها انجام می شود. در این مرحله، شرکت ها باید تمامی نواقص موجود را برطرف کرده و بهبودهای لازم را انجام دهند.
- انتخاب نهاد صدور گواهینامه
یکی از مهم ترین مراحل اخذ گواهینامه، انتخاب یک نهاد معتبر برای انجام ممیزی خارجی و صدور گواهینامه است. نهادهای صدور باید توسط IFS تأیید شده باشند تا اعتبار گواهینامه به رسمیت شناخته شود. شرکت ها باید نهادی را انتخاب کنند که تجربه کافی در زمینه ممیزی IFS داشته باشد.
- ممیزی خارجی
پس از آماده سازی کامل، نهاد صدور گواهینامه اقدام به انجام ممیزی خارجی می کند. در این ممیزی، تمامی فرآیندهای شرکت مورد بررسی قرار گرفته و با الزامات استاندارد IFS FOOD تطبیق داده می شوند. نتایج این ممیزی برای صدور گواهینامه به سازمان IFS ارسال می شود.
- دریافت گواهینامه
در صورت تأیید نتایج ممیزی، گواهینامه IFS FOOD صادر می شود. این گواهینامه معمولاً برای مدت یک تا سه سال معتبر است و پس از آن باید تمدید شود. برای تمدید گواهینامه، شرکت ها باید مجدداً مراحل ممیزی را طی کنند.
الزامات استاندارد IFS FOOD
استاندارد IFS FOOD شامل مجموعه ای از الزامات و معیارهاست که شرکت های متقاضی باید آن ها را رعایت کنند:
بخش | توضیحات |
---|---|
مدیریت کیفیت | شرکتها باید سیستمهای مدیریتی جامعی برای کنترل کیفیت و ایمنی محصولات خود داشته باشند. |
ایمنی مواد غذایی | الزامات بهداشتی و ایمنی باید در تمام مراحل تولید، حملونقل و ذخیرهسازی رعایت شود. |
ردیابی محصولات | تمامی محصولات باید از مرحله تولید تا عرضه به بازار قابل ردیابی باشند. |
مدیریت مخاطرات | شرکتها باید سیستمهای مدیریت مخاطرات برای شناسایی و کنترل خطرات احتمالی در فرآیندها داشته باشند. |
مدیریت تغییرات | فرآیندهای مدیریتی و تولیدی باید برای کنترل و مدیریت تغییرات در سازمان تعیین شوند. |
تفاوت IFS FOOD با سایر استانداردهای ایمنی مواد غذایی
در کنار IFS FOOD، استانداردهای دیگری مانند گواهینامه ایزو 22000 و BRC نیز وجود دارند که به مدیریت ایمنی مواد غذایی اختصاص دارند. تفاوت کلیدی IFS FOOD در این است که این استاندارد به طور خاص برای تامین کنندگان مواد غذایی و شرکت هایی که با خرده فروشان اروپایی همکاری می کنند طراحی شده است.
همچنین BRC بیشتر برای بازارهای بریتانیا و ISO 22000 در سطح جهانی شناخته شده است. با این حال، IFS FOOD بیشتر بر فرآیندهای کیفی و بهینه سازی سیستم های تولید متمرکز است و تأکید ویژه ای بر شفافیت و کیفیت در زنجیره تأمین دارد.
جدول مقایسه الزامات استانداردهای IFS FOOD ،ISO 22000 و BRC
معیار | IFS FOOD | ISO 22000 | BRC |
---|---|---|---|
محدوده جغرافیایی | اروپا (بهویژه آلمان و فرانسه) | جهانی | بریتانیا |
تمرکز | کیفیت و ایمنی مواد غذایی | ایمنی مواد غذایی | کیفیت و ایمنی مواد غذایی |
نحوه ارزیابی | ممیزی جامع توسط نهادهای تأیید شده | سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی | ممیزی جامع و مبتنی بر ارزیابی ریسک |
تطبیق با قوانین محلی | بله | بله | بله |
چالش های رایج در اخذ گواهینامه IFS FOOD
اخذ گواهینامه IFS FOOD ممکن است با چالش هایی همراه باشد که در اینجا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- انتخاب نهاد معتبر صدور گواهینامه: یکی از بزرگ ترین چالش ها، انتخاب یک نهاد معتبر و قابل اعتماد برای صدور گواهینامه است. برای اطمینان از اعتبار گواهینامه، شرکت ها باید نهادی را انتخاب کنند که تأییدیه رسمی از IFS دریافت کرده باشد. این نهاد باید تجربه کافی در ممیزی شرکت های فعال در حوزه مواد غذایی را داشته باشد.
- هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان: هماهنگی بین واحدهای تولید، کیفیت، بسته بندی و حمل ونقل در اجرای الزامات IFS FOOD بسیار حیاتی است. بدون همکاری نزدیک بین این واحدها، فرآیند پیاده سازی استاندارد ممکن است با مشکلاتی مواجه شود.
- مستندسازی دقیق: یکی از الزامات مهم IFS FOOD، تهیه و نگهداری دقیق مستندات است. این مستندات شامل رویه ها، دستورالعمل ها، گزارش های ممیزی و مستندات مربوط به ایمنی و بهداشت است. عدم تهیه مستندات به موقع می تواند منجر به تأخیر در صدور گواهینامه شود.
نکات کلیدی برای موفقیت در دریافت گواهینامه IFS FOOD
1. استفاده از مشاوران حرفه ای
استفاده از مشاوران حرفه ای که تجربه کافی در پیاده سازی استاندارد IFS FOOD دارند، می تواند به شرکت ها کمک کند تا به راحتی از پیچیدگی های فرآیند عبور کنند. این مشاوران می توانند نقاط ضعف را شناسایی کرده و راهکارهای بهینه برای رفع آن ها ارائه دهند.
2. به روزرسانی مداوم فرآیندها
در دنیای امروز، تغییرات سریع در فناوری و الزامات قانونی نیازمند به روزرسانی مداوم فرآیندها و سیستم هاست. شرکت ها باید به طور منظم فرآیندهای خود را بررسی کرده و در صورت لزوم آن ها را بهبود دهند تا همیشه در تطابق با الزامات IFS FOOD باشند.
3. حفظ تعامل با نهادهای صدور
تعامل مداوم با نهادهای صدور گواهینامه و دریافت بازخورد از آن ها، می تواند به شرکت ها کمک کند تا همیشه در مسیر بهبود قرار داشته باشند و برای تمدید گواهینامه به موقع اقدام کنند.
نهادهای صادر کننده گواهینامه IFS در ایران
نهادهای صادرکننده گواهینامه IFS در ایران به دو دسته کلی تقسیم می شوند: نهادهای معتبر بین المللی تحت نظارت انجمن اعتبارسنجی IAF (International Accreditation Forum) و نهادهای خصوصی داخلی.
انجمن IAF با هدف بررسی و تأیید نهادهای اعتباردهی در کشورها ایجاد شده است و اعضای این انجمن، عموماً سازمان های ملی استاندارد کشورها هستند که به نام AB (Accreditation Body) شناخته می شوند. یکی از وظایف اصلی ABها، معرفی و ارائه مجوز به نهادهای صدور گواهینامه، که به نام CB (Certification Body) شناخته می شوند، است.
در صورتی که متقاضی اخذ گواهینامه IFS از CBی اقدام کند که مورد تأیید AB کشور خود و در نهایت IAF باشد، گواهینامه صادرشده دارای حداقل اعتبار بین المللی خواهد بود. با این حال، چون این گواهینامه مستقیماً مورد تأیید انجمن IFS نیست، فاقد اعتبار لازم برای کشورهای اروپایی به ویژه آلمان است.
در ایران، نهادهایی که مورد تأیید IAF بوده و گواهینامه IFS را صادر می کنند محدود هستند و هزینه اخذ گواهینامه IFS توسط این نهادها بین 300 تا 400 دلار متغیر است. زمان لازم برای دریافت این گواهینامه معمولاً حداقل یک ماه کاری است.
دسته دوم، نهادهای خصوصی هستند که در ایران فعالیت می کنند. این نهادها که اغلب توسط افراد ایرانی تأسیس شده اند، معمولاً ادعا می کنند که گواهینامه IFS با اعتبار بین المللی صادر می کنند. اما در واقع، گواهینامه های صادره فاقد اعتبار بین المللی بوده و توسط برخی کشورهای اروپایی، از جمله آلمان، پذیرفته نمی شوند.
نهادهایی تحت عنوان CBهای خصوصی از کشورهای مانند کانادا، انگلیس، آلمان یا ایتالیا به صورت غیررسمی اقدام به صدور گواهینامه IFS می کنند و معمولاً هزینه های بالاتری را برای این خدمات دریافت می کنند. در برخی موارد، این گواهینامه ها با هزینه ای حدود 800 هزار تومان صادر می شوند که از نظر بین المللی معتبر نبوده و در عمل گواهینامه های تقلبی محسوب می شوند.
برای اخذ گواهینامه IFS FOOD، انتخاب نهاد صدور (CB) اهمیت بسیاری دارد. نهادهای معتبر، یعنی آنهایی که تحت نظارت انجمن IAF و ABهای معتبر هستند، گواهینامه هایی با استانداردهای بالای بین المللی صادر می کنند که برای ورود به بازارهای مهم اروپایی ضروری است. این گواهینامه ها از طریق ممیزی های دقیق و پیروی از استانداردهای جهانی اعتبارسنجی می شوند.
نهادهای خصوصی که در ایران یا تحت نام کشورهای خارجی فعالیت می کنند، اغلب گواهینامه هایی را صادر می کنند که از سوی کشورهای اروپایی به رسمیت شناخته نمی شوند. این گواهینامه ها معمولاً از اعتبار لازم برخوردار نیستند و باعث ایجاد مشکلات در صادرات محصولات غذایی به کشورهای با قوانین سخت گیرانه مانند آلمان می شوند. همچنین، هزینه های اعلامی توسط این نهادهای خصوصی عموماً بالاست و ممکن است متقاضیان با پرداخت هزینه های زیاد، در نهایت گواهینامه ای دریافت کنند که در سطح بین المللی پذیرفته نمی شود.
تفاوت بین نهادهای تحت نظارت IAF و نهادهای خصوصی
نهادهای معتبر:
- نظارت بین المللی: تحت نظارت IAF و ABهای معتبر هستند.
- اعتبار بین المللی: گواهینامه های صادره از سوی این نهادها در کشورهای اروپایی معتبر است.
- هزینه: بین 300 تا 400 دلار.
- زمان صدور: حدود یک ماه کاری.
نهادهای خصوصی:
- نظارت غیررسمی: تحت نظارت مستقیم IAF یا ABهای معتبر نیستند.
- اعتبار محدود: گواهینامه ها در بسیاری از کشورهای اروپایی پذیرفته نمی شوند.
- هزینه: بعضاً بسیار بالا (حدود 800 هزار تومان برای گواهینامه های بی اعتبار).
- مشکل در اعتبار: گواهینامه های صادرشده اغلب تقلبی بوده و فاقد اعتبار قانونی و بین المللی هستند.
برای موفقیت در اخذ گواهینامه IFS FOOD و اطمینان از اعتبار آن، توصیه می شود حتماً از نهادهای معتبر و تحت نظارت IAF استفاده کنید.
ثبت ایزو بهترین انتخاب برای اخد انواع استانداردهای بینالمللی
اخذ گواهینامه IFS FOOD برای شرکت های فعال در صنایع غذایی که به دنبال ارتقاء کیفیت و ایمنی محصولات خود هستند، ضروری است. این گواهینامه علاوه بر فراهم سازی دسترسی به بازارهای بین المللی، به شرکت ها کمک می کند تا فرآیندهای تولیدی خود را بهبود بخشند و اعتماد مشتریان را جلب کنند. برای مشاوره و دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اخذ گواهینامه IFS FOOD، می توانید با ثبت ایزو به آدرس اینترنتی sabtiso.com تماس بگیرید تا مشاوران متخصص در این زمینه شما را راهنمایی کنند.
سوالات متداول
گواهینامه IFS FOOD چه مدت اعتبار دارد؟
گواهینامه IFS FOOD معمولاً بین 1 تا 3 سال اعتبار دارد و پس از آن باید با انجام ممیزی های مجدد تمدید شود.
آیا گواهینامه IFS FOOD در تمام کشورها معتبر است؟
بله، گواهینامه IFS FOOD در بسیاری از کشورهای اروپایی و بین المللی معتبر است و به شرکت ها کمک می کند تا به بازارهای جدید دسترسی پیدا کنند.
چگونه می توان نهاد معتبر برای صدور گواهینامه IFS FOOD را پیدا کرد؟
برای انتخاب نهاد معتبر، شرکت ها می توانند به سایت رسمی IFS مراجعه کرده و لیست نهادهای تأییدشده را بررسی کنند.
چه زمانی لازم است ممیزی خارجی برای دریافت گواهینامه IFS FOOD انجام شود؟
ممیزی خارجی پس از اجرای کامل الزامات استاندارد در شرکت و آماده سازی مستندات لازم انجام می شود.
آیا استاندارد IFS FOOD با استانداردهای دیگر مانند ISO 22000 همپوشانی دارد؟
بله، IFS FOOD از بسیاری از الزامات استانداردهای مشابه مانند ISO 22000 استفاده می کند، اما بیشتر بر کیفیت و ایمنی مواد غذایی تمرکز دارد.